MỘT NĂM 2015 PHỨC TẠP

Trong công bố cuối tháng 01/2015 của Hoa Kỳ đêm qua, tăng trưởng chỉ đạt 2.6%, thấp hơn dự kiến 3%. Nhưng chi tiêu cá nhân trên toàn nước Mỹ tăng 4.2%, cao hơn dự kiến 4%. Điều này nói lên các khoản đầu tư trong ntha1ng giêng năm mới của Hoa Kỳ giảm sút. Nó đã làm một làn sóng đầu cơ vàng và thúc giá vàng chốt phiên giao dịch cuối tuần tăng $25 cho mỗi ounce. Và chỉ tệ đồng đô la mcu4ng giảm nhẹ chốt ở 94.85, đã đẩy giá dầu tăng mạnh $3.71 cho mỗi thùng, chốt giá cuối tuần là $47.85/thùng.

Giá vàng năm nay rất khó dự đoán vì trong tháng 01/2015 này vàng tăng thêm $100.20 cho mỗi ounce. Trong 1 năm qua vàng tăng $40 mỗi ounce, mặc dù, đó chỉ tệ đồng đô la tăng từ 78 lên > 94 chỉ trong 2 tháng qua, mà giá vàng vẫn cứ tăng. Trong thống kê của tôi 11 năm qua thì, nếu giá vàng tháng 1 hằng năm mà tăng thì cả năm sẽ tăng, tháng 1 giảm thì cả năm sẽ giảm. Hầu như tháng 1 là tháng thể hiện hết tất cả mọi giao dịch của các quốc gia trong cả năm. Nên tôi mới có bài viết Vì sao tháng 01 Tây lịch hằng năm là mốc quan trọng của giá vàng? hồi năm ngoái.

Giá dầu có thể sẽ chỉ giảm về đến sàn khoảng $40/thùng rồi sẽ không giảm tiếp, mặc dù, Ả Rập Saudi tuyên bố chịu đựng được giá dầu thấp đến 8 năm. Vì mốc $40/thùng là mốc mà các công ty sản xuất dầu đá phiến Hoa Kỳ có thể cầm cự được.

Khu vực đồng tiền chung châu Âu giảm sâu, giảm phát -0.6%. Các quốc gia mạnh của khu vực như Đức tăng trưởng chỉ 0.5% trong tháng 1/2015 so với cùng kỳ năm 2014. Đồng Euro mất giá so với đô la Mỹ, đang giao dịch tỷ giá Euro/USD khoảng 1.1320. Tỷ lệ thất nghiệp khu vực này đang giảm, nhưng vẫn ở mức 11.4%. Các quốc gia yếu kém như Hy Lạp, Ý và Tây Ban Nha đang trong cơn bỉ cực trở lại. Mặc dù, ngân hàng trung ương châu Âu tung gói kích cầu 1.100 tỷ đô la trong năm nay, với mỗi tháng khoảng 70 tỷ đô la, nhưng mọi chuyên gia tiên lượng việc giảm giá đồng Euro sẽ không lớn - nằm trong khoảng 1.310 - và nạn thất nghiệp cũng vẫn sẽ ở mức 11.5%.

Nhưng xấu nhất vẫn là tình hình kinh tế nước Nga. Mặc dù họ đã phản ứng bằng cách tiếp tục giảm lãi suất ngân hàng trung ương để cứu nền kinh tế đang suy sụp. Trong khi đó, Fed vẫn duy trì lãi suất thấp để thúc đẩy đầu tư của Hoa Kỳ nhằm tạo đà tăng trưởng cho năm 2015.

Khu vực xấu thứ hai về kinh tế là ở các quốc gia Trung Đông đang vật lộn với xây dựng xã hội mới gồm Iraq, Libya, Syria. Và khu vực các quốc gia đóng cửa cả chính trị lẫn kinh tế như Venezuela, Bắc Hàn, mở cửa he hé một phần như Việt Nam và Trung Hoa do chính trị kiềm hãm kinh tế đang khó khăn. 

Tuy vậy, giá của đồng Rub Nga cứ tiếp tục giảm từng ngày một, một cách vững chắc sau tuyên bố giảm giá tín dụng Nga của các tổ chứng uy tín thế giới hôm 27/01/2015. Cuồi tuần giá đồng Rub Nga chốt ở mức 69.66 Rub ăn 1 đô la Mỹ. Giá trị các đồng bạc khác cũng tăng theo sau khi đã giảm trong những ngày đầu tuần. Duy chỉ có đồng đô la Canada là giảm 0.2%, do tỉnh trạng thất nghiệp của Canada tăng đến 6.7%, và tăng trưởng của Canada chỉ 1.9%, thấp hơn dự đoán là 2.1%

Nước Nhật cũng cho thấy không khả quan khi tăng trưởng trong tháng 01/205 không như mong đợi sau khi đưa ra chính sách tăng thuế ở khu vực doanh nghiệp cuối năm qua. Nước Nhật đang mong mỏi tình hình lạm phát khả quan hờn.5%, để kinh tế Nhật tăng trưởng trở lại, nhưng báo cáo tháng 01/2015 tỷ lệ lạm phát vẫn ở mức < 2%. Bộ sậu ông Abe đang tính chuyện sẽ có những gói kích cầu mới và giữ lãi suất ngân hàng ở mức 0% dài hạn. 

Quay lại Việt Nam, sau khi đã ăn hết tài nguyên trù phú, các dự án FDI, vay ODA cho công trình công cộng và thuế suất sẽ là mục tiêu cho chi thu ngân sách năm 2015 và 2016 của nhiệm kỳ này. Mặc dù theo tính toán thì thu hút được 633 triệu USD trong năm 2015, nhưng do thúc đẩy đầu tư công nên tình hình nhập siêu đã quay trở lại tháng 01/2015 là 522 triệu ông Tơn. Tiên lượng lạm phát sẽ quay trở lại năm nay ở nước ta. 

Mặc dù suất siêu trong năm qua đạt mức kỷ lục 2 tỷ đô la, nhưng nó là hậu quả của tình trạng giảm đầu tư, và giảm sức mua trong dân chúng. Nên mọi hy vọng của năm 2015 là ở sự yếu nớt của thị trường bất động sản vẫn chưa tan băng. Biện pháp tan băng bất động sản ở Việt Nam phải là giảm giá, nhưng bất khả thi, vì nó dính nđến nợ xấu ở ngân hàng cho vay quá mức giá sàn có thể tiêu thụ đối với người dân.

Thói đời nghịch lý là ở đây, kẻ mong lạm phát cao, nhưng không được, người mong lạm phát thấp lại không xong.

Kinh tê Mỹ sẽ tăng trưởng trong một chu kỳ ít nhất 8 năm tới. Chỉ tệ đồng đô la dự kiến tăng trở về chỉ tệ > 100 trong năm nay. Nên đô la Mẽo sẽ là nơi đầu tư tốt nhất trong năm 2015. Vàng và dầu cũng là 2 kênh đầu cơ, nhưng nguy hiểm.

Đồng đô la tăng giá sau 10 năm hạ giá vì những gói QE của Fed, sẽ là nguy hiểm cho các quốc gia lâu nay ổn định trong khủng hoảng như Úc, New Zealand, khi giá đồng Úc từ 0.9 đô la Úc ăn 1 đô la Mỹ thì hôm nay 0.77 đô la Mỹ ăn 1 đô la Úc.

Tất cả những điều trên cho thấy sự giùng giằng giá vàng tăng giảm rất thất thường, bà con nào chơi vàng coi chừng phỏng tay. Song nơi trú ẩn tốt nhất hiện nay vẫn là đồng đô la Mỹ. Vì chu kỳ tăng trưởng Mỹ quay trở lại sẽ kéo dài ít nhất 8 năm. 

Nhưng nguy hiểm nhất là chiến tranh ở các khu vực đang tranh chấp có thể xảy ra vì kinh tế phức tạp ở các cường quốc tả khuynh như Nga, Trung Hoa.

Câu chuyện kinh tế toàn cầu năm nay làm mình nhớ lại câu nói của vị cựu bộ trưởng tài chính Mỹ John Connally năm 1971, khi tổng thống Nixon tuyên bố bỏ bàng vị vàng để cai quản kinh tế toàn cầu như sau: “The dollar is our currency, but it’s your problem” - Đồng đô la là của chúng tôi, nhưng nó lại là vấn đề của các bạn!". 

Asia Clinic, 11h39' ngày thứ Bảy, 31/01/2015